15/02/2017 04:00:00 PM
"Mây trắng rọi biển xuân"

Khương Công Phụ sang Trung Quốc dự thi tiến sĩ vào giữa thời nhà Đường văn học thịnh trị, xuất hiện nhiều bậc văn tài cỡ lớn. Vì thế, tài năng văn chương của ông phải là xuất chúng thì mới có thể đoạt giải khôi nguyên. Như La Sĩ Bằng, một học giả Trung Quốc nhận xét: ''Thời Đường, lấy văn thơ kén quan chức. Người An Nam muốn ra làm quan ắt phải theo đường lối đó. Công Phụ qua khoa cử làm quan đến chức cao quý như Tể phụ thì thơ văn chắc phải uyên thâm, lỗi lạc.

  • ● Người tài đất Việt (01/02/2017)
  • ● Đem chuông đi đánh đất người (08/02/2017)

Tiếc không còn tập nào truyền lại ở đời... Chỉ có trong Toàn Đường văn, quyển 446 có chép được hai thiên: Bạch vân chiếu xuân hải và Đối cực ngôn trữ gián sách. Qua hai thiên văn chương ấy, chúng ta có thể đại khái thấy được bút văn, kiến thức của một bậc văn tài..."

Ngày nay, bài phú Bạch vân chiếu xuân hải (Mây trắng rọi biển xuân) của Khương Công Phụ sáng tác ở thế kỉ thứ VIII, được xem là một tác phẩm văn học cổ nhất của tác giả Việt Nam. Nó được nhiều học giả nước ta và Trung Quốc đánh giá là tuyệt tác, một áng văn bất hủ.

Toàn bài phú có khoảng 323 chữ. Mới xem qua đầu đề, ta dễ tưởng rằng tác giả tả cảnh trời, biển, gió, mây. Nhưng nếu đi sâu nghiên cứu mới hay là vị tiến sĩ họ Khương đã trình bày bằng thơ phú một quan niệm của đạo Lão về vũ trụ, với lời văn nhẹ nhàng, thanh thoát, âm điệu du dương bay bổng.

Chẳng hạn, tác giả đã diễn đạt quan niệm xem Mặt trời là "nguyên lí cha'', Mặt trăng là ''nguyên lí mẹ'', trong hai câu sau:

Tế ảnh sâm si, tạp vi mình ư nhật thực
Khinh văn lịch loạn, phân quỳnh hoảng ư tiên cung

(Bóng nhỏ nhấp nhô, tán mờ viền quanh vầng nhật - Mặt trời
Nếp lăn tăn gờn gợn, ánh ngời tỏa khắp tiên cung - Mặt trăng)

Hoặc vạn vật trong trời đất đều tác động lẫn nhau:

Hải ánh vân nhi tự xuân
Vân chiếu hải nhi sinh bạch

(Biển phản ánh bóng mây mà tự thấy lòng xuân
Mây soi chiếu vào biển mà thêm trong trắng)

Và, mọi vật tuy mâu thuẫn, trái ngược nhau, song vẫn thống nhất tồn tại:

Bí tắc ngưng nguyên kỉ địa
Thử nãi phiếm tích lưu thiên

(Đất ngưng đọng nước nguồn thành mạch
Trời hòa tan dấu vết dạt trôi)

Hoặc:

Điểu hiệt hàng di truy phi
Ngư thung dung dĩ hàm vịnh

(Chim hàng bay cao thấp tầng không
Cá đua lội thung dung dưới vực)

Cuối cùng, nhờ hiểu được trời đất, vũ trụ như trên, nên con người có thể sống thanh thản, êm  đẹp, biết hòa hợp với tự nhiên, để tâm hồn bay bổng thoát ra khỏi những đam mê danh vọng và quyền lực:

Bỉ mĩ chi tử, cố mục vô luân
Dương quế tiệp, trạo thanh tần
Tâm dao dao ư cực phố,
Vọng viễn viễn hồ thông tân.
Vân hề! Phiến ngọc chi nhân!

(Ai kia người đẹp, có mắt siêu quần
Buông chèo quế, thả buồm lan.
Lòng nao nao chân trời vô hạn,
Mắt chiêu chiêu bến rộng vô biên
Mây ơi! Người đẹp tuyệt trần!)

(Sưu tầm)

 Ý kiến của bạn |   Gửi tin qua E-mail |   Bản để in
Tin liên quan
  • Đem chuông đi đánh đất người (08/02/2017)
  • Người tài đất Việt (01/02/2017)
  • Quan trạng hầu quan huyện (25/01/2017)
  • Chơi mà học- học mà chơi (18/01/2017)
  • Thần đồng - Thần chú (11/01/2017)
  • Vì sao Họa sĩ Thành chương tên là Chương (04/01/2017)
  • Tác giả ca khúc “Sóng biển lang thang” một thời lang thang (28/12/2016)
  • Nhà thơ Ngô Văn Phú bị kỷ luật vì bài thơ Sẹo đất (21/12/2016)
  • Bản nhạc được Bác Hồ ký tên (07/12/2016)
  • Tặng giải thưởng, chia tiền cho người khác (30/11/2016)
Các tin khác
  • Mơ bến Đào nguyên (25/05/2018)
  • Cần thêm nhiều ý tưởng “nuôi” sáng tác văn học (26/07/2017)
  • "Thời xa vắng" - Hành trình từ văn học đến điện ảnh (19/07/2017)
  • Say men rượu men tình (28/06/2017)
  • Viết để trả nợ cho đồng đội, quê hương (21/06/2017)
  • Nghệ thuật ngâm thơ: Gần gũi tâm hồn người Việt (07/06/2017)
  • Chữ viết tay của nhà văn - hình bóng thời đại đã mất? (31/05/2017)
  • Tấm bia và bài thơ của liệt sĩ Hoàng Lộc (24/05/2017)
  • Xuân Diệu thăm nhà Phạm Hổ (10/05/2017)
  • Tên thật và bút danh (26/04/2017)

Video

Dấu ấn Việt Nam: Bác Hồ và sự trong sáng của tiếng Việt | VTV4
Hội họa qua những trang Kiều
Hà Nội mùa hoa loa kèn
Ca dao về lao động sản xuất
Ca dao về tình cảm vợ chồng
Mùa ngóng Tết thần tiên
Nhớ Tết quê
Xứ bình an
Chiều nay có một cuộc hẹn
Tự viết tên mình đi em
Kết thúc có hậu
Thắng cảnh bạn thích nhất?
Vịnh Hạ Long
Phong Nha - kẻ Bàng
Cát Bà
Đảo Phú Quốc
Fanxipang