Hoàng Hoa sứ trình đồ

 Một trang trong “Hoàng Hoa sứ trình đồ”


“Hoàng Hoa sứ trình đồ” (Hành trình đi sứ Trung Hoa) là cuốn sách cổ của dòng họ Nguyễn Huy ở làng Trường Lưu (nay thuộc xã Trường Lộc, Can Lộc, Hà Tĩnh), được sao chép lại năm 1887 từ bản gốc của Thám hoa Nguyễn Huy Oánh.

Phần chính của cuốn sách là tập bản đồ ghi chép với nhiều hình ảnh, thông tin phong phú, quý hiếm về hành trình đi sứ của sứ thần Đại Việt thế kỷ 18 do Đình nguyên Thám hoa Nguyễn Huy Oánh (1713 - 1789) biên tập, hiệu đính và chú thích trong các năm 1765 – 1768, từ các tư liệu của nhiều thế hệ đi sứ trước, đồng thời bổ sung các chi tiết liên quan đến chuyến đi sứ năm 1766 - 1767 do ông làm Chánh sứ.

Tư liệu quý này bao gồm các bản đồ được vẽ với 3 loại màu trên giấy dó cùng các ghi chép bằng chữ Hán với nội dung chính là: Bản đồ về hành trình đi sứ từ biên giới giữa Việt - Trung qua các châu, phủ, huyện, dịch trạm tới điểm cuối là huyện Tân Thành, Bắc Kinh; ghi chú rõ ràng về quá trình đi sứ: thời gian và địa điểm qua các nơi dừng nghỉ theo lộ trình thủy bộ chiều đi và chiều về; ngày lưu trú và các hoạt động của đoàn sứ bộ; chiều dài của mỗi dịch trạm, chiều dài toàn bộ đường thủy bộ đi sứ; cấu trúc, thời gian xây các cửa cung của Yên Kinh; cùng các ghi chép tỉ mỉ về địa hình sông núi, phong cảnh, con người, và nghi lễ ngoại giao khi qua các địa phương Trung Quốc và Việt Nam.


 Cuốn sách cổ “Hoàng Hoa sứ trình đồ” được xuất bản năm 2018

Với kích thước 30x20cm, dày 2cm, sách bao gồm 7 phần, trong đó phần chính là bản đồ hành trình gồm 204 trang ghi chép cụ thể và miêu tả về thiên nhiên, con người, thành, làng, các di tích, danh thắng, các hoạt động giao tiếp của sứ bộ với người dân và chính quyền.

“Hoàng Hoa sứ trình đồ” được công nhận là Di sản tư liệu ký ức thế giới khu vực Châu Á – Thái Bình Dương là dịp để nhân dân Hà Tĩnh tri ân công lao to lớn của các bậc tiền nhân, tự hào hơn về những giá trị văn hóa - lịch sử mà người xưa để lại, qua đó nhận thức rõ hơn về trách nhiệm của mình đối với việc bảo tồn, phát huy các giá trị di sản văn hóa của quê hương và dân tộc.

Lê Minh (tổng hợp)