Giải đáp về việc đăng ký công dân để giữ quốc tịch Việt Nam

1- Em sang định cư sau ngày 01/ 07/ 2010, vậy em có cần đăng ký Công dân với Đại sứ quán Việt Nam tại Canada để giữ lại quốc tịch Việt Nam không? Khi về thăm gia đình ở Việt Nam em có phải xin visa không (hộ chiếu Việt Nam của em còn thời hạn đến 2017)?

2- Em muốn xin đổi tên sang tên nước ngoài để tiện trong sinh hoạt và làm việc. Vậy tất cả giấy tờ và bằng cấp (bằng Đại học) từ trước đến nay có phải làm thủ tục chuyển đổi nào không? Nếu không thì khi quay về Việt Nam, giấy tờ mang tên cũ có giá trị sử dụng nữa không?

3- Nếu em xin nhập quốc tịch Canada em có thể giữ lại quốc tịch Việt Nam không?  

Trả lời: 

1. Đăng ký quốc tịch và xin visa (thị thực) vào Việt Nam: 

-      Khoản 2, Điều 13 Luật Quốc tịch Việt Nam số 24/2008/QH12 ngày 13/11/2008 quy định: “Người Việt Nam định cư ở nước ngoài mà chưa mất quốc tịch Việt Nam theo quy định của pháp luật Việt Nam trước ngày Luật này có hiệu lực thì vẫn còn quốc tịch Việt Nam và trong thời hạn 5 năm, kể từ ngày Luật này có hiệu lực, phải đăng ký với cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài để giữ quốc tịch Việt Nam”. 

Áp dụng quy định trên đây đối với trường hợp bạn nêu, mặc dù bạn mới định cư tại Canada sau ngày 01/07/2010 nhưng trong thời hạn năm (05) năm kể từ ngày 01/07/2009, nếu muốn giữ quốc tịch Việt Nam, bạn vẫn phải đăng ký với cơ quan đại diện Việt Nam ở Canada. 

-      Theo quy định tại khoản 1, Điều 4 của Nghị định số 136/2007/NĐ-CP ngày 17/08/2007 của Chính phủ về xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam thì các giấy tờ có giá trị xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam bao gồm: Hộ chiếu ngoại giao; hộ chiếu công vụ; hộ chiếu phổ thông và khoản 3 Điều 3 của Nghị định số 136/2007/NĐ-CP  quy định: “Công dân Việt Nam mang giấy tờ có giá trị xuất cảnh, nhập cảnh do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp được xuất cảnh, nhập cảnh Việt Nam không cần thị thực”. 

Do đó, nếu hộ chiếu Việt Nam của bạn còn thời hạn thì khi về thăm gia đình ở Việt Nam bạn không phải xin thị thực. 

2. Đối với việc đổi tên: 

Khoản  4, Điều 23 Luật Quốc tịch Việt Nam năm 2008 quy định: “Người xin trở lại quốc tịch Việt Nam phải lấy lại tên gọi Việt Nam trước đây, tên gọi này phải được ghi rõ trong Quyết định cho trở lại quốc tịch Việt Nam”. 

Theo quy định nêu trên, việc bạn đổi tên khác ở nước ngoài nhưng về Việt Nam, nếu bạn vẫn có quốc tịch Việt Nam thì tên cũ của bạn vẫn còn nguyên giá trị theo những giấy tờ, bằng cấp của bạn. Trong trường hợp, bạn xin thôi hoặc mất quốc tịch Việt Nam nhưng đã được Nhà nước Việt Nam cho trở lại quốc tịch Việt Nam (bạn phải lấy lại tên gọi Việt Nam trước đây) thì những giấy tờ, bằng cấp vẫn còn thời hạn sử dụng theo pháp luật Việt Nam của bạn vẫn còn giá trị sử dụng tại Việt Nam. 

3. Giữ quốc tịch Việt Nam: 

Việc bạn xin nhập quốc tịch Canada và có thể giữ lại quốc tịch Việt Nam hay không hoàn toàn phụ thuộc vào luật pháp của nước sở tại. Bạn nên tìm hiểu luật pháp Canada để nắm rõ vấn đề này. 

Đối với Việt Nam, theo khoản 1, Điều 12 của Luật Quốc tịch năm 2008 thì: “Vấn đề phát sinh từ tình trạng công dân Việt Nam đồng thời có quốc tịch nước ngoài được giải quyết theo điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên, trường hợp chưa có điều ước quốc tế thì được giải quyết theo tập quán và thông lệ quốc tế”. Theo quy định này thì khi có quốc tịch Canada thì có thể bạn vẫn được đồng thời có quốc tịch Việt Nam tùy vào trường hợp cụ thể. 

Văn phòng Luật sư NHQuang và Cộng sự
B23, Khu Biệt thự Trung Hòa – Nhân Chính,
Thanh Xuân, Hà Nội